Refah Partisi, 'irtica' ve 'laiklik karşıtlığı' gibi abes
iddialarla 16 Ocak 1998 tarihinde Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmıştı.
İşte Refah Hareketi'nin geçmişi ve kapatılma süreci.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, iktidarda
iken Refah Partisi (RP) hakkında, "Lâik Cumhuriyet ilkesine aykırı
eylemleri" gerekçesiyle dava açtı.
Sekiz ay süren dava sonunda Refah Partisi, 16 Ocak
1998'de Anayasa Mahkemesi tarafından; parti görevlilerinin laiklik karşıtı
eylemleri, devletin kurucusuna karşı suçlamaları ve başörtüsü ile ilgili saçma
sapan siyaseti gibi iddialar neticesinde kapatıldı.
Kuruluşu
Milli Selamet Partisi, 12 Eylül 1980 askeri harekâtından
sonra kapatılmıştı. Millî Güvenlik Konseyince (MGK) siyasi partilerin yeniden
kurulup faaliyet göstermesine izin verilmesi üzerine 19 Temmuz 1983'te avukat
Ali Türkmen başkanlığında Millî Selamet Partisi'nin görüşlerini benimseyen
Refah Partisi (RP) kuruldu. Kurucularının Millî Güvenlik Konseyi tarafından
birkaç defa veto edilmesi sebebiyle, kadrosu, kanunların öngördüğü zamanda
tamamlanamadığından 1983 seçimlerine katılamadı. Daha sonra kurucu üyeler
arasından veto edilmeyen Ahmet Tekdal parti başkanlığına getirildi.
Refah Partisi ülke çapında çok kısa zamanda bütün
teşkilatını kurdu. Programında manevi kalkınmaya ve sanayileşmeye ağırlık
vereceğini belirterek, Millî Selamet Partisi'nin muhafazakâr-dini oy tabanına
yerleşti.6 Eylül 1987'de yapılan referandum (halk oylaması) ile bazı eski
siyasi parti liderlerine siyaset yapma yasağı kaldırılınca, Millî Selamet
Partisi eski başkanı Necmettin Erbakan Refah Partisi genel başkanlığına seçildi
(11 Ekim 1987).
Refah Partisi, Kasım 1987'de yapılan milletvekili erken
genel seçimlerine Necmettin Erbakan başkanlığında girdi. Oylarının oranını
%7,16 oranına çıkardı. Ülke genelinde %10 barajını aşamadığı için milletvekili
çıkaramadı. Mart 1989'da yapılan Belediye Başkanlığı Genel Seçimlerinde Türkiye
genelinde toplam oy oranını %9,8'e çıkardı. Kahramanmaraş, Sivas, Şanlıurfa,
Van belediye başkanlıklarını kazandı.
Yükselişi
20 Ekim 1991 Milletvekili Erken Genel Seçimine Refah
Partisi, Milliyetçi Çalışma Partisi, Islahatçı Demokrasi Partisi üçlü ittifak
olarak katıldılar. Anayasaya göre iki ve daha fazla partinin birleşerek seçime
katılmalarının yasak olması sebebiyle bu üç partinin ittifakları kâğıt üzerinde
resmi bir belgeye dayanmamaktadır. Bunun için IDP ve MÇP partilerinin
milletvekili adayları seçime katıldıkları bölgelerden bağımsız aday olarak
katılmışlar, fakat her üç parti de birbirinin adaylarına oy vermişlerdir.
20 Ekim 1991 Erken Genel Seçimlerine bu şekilde katılan
Refah Partisi, Türkiye genelinde kullanılan seçmen oylarının %16,90'ını alarak
TBMM'ye 62 milletvekiliyle girdi. 1994 Yerel Seçimlerinde büyük bir sıçrama
yaptı; yüzde 19.14 oranında oy alarak, İstanbul ve Ankara belediye
başkanlıklarını kazandı. 24 Aralık 1995 genel seçimlerinde yüzde 21.38 oy
oranıyla 158 milletvekilliği kazandı ve birinci oldu.
Kapatılması
28 Şubat Süreci Doğru Yol Partisi'yle kurduğu koalisyon
hükümeti (Refah yol Hükümeti) 28 Haziran 1996'da TBMM'de güvenoyu aldı, Erbakan
da başbakan oldu. Daha sonra Erbakan'ın istifa etmesi üzerine Refah yol
hükümeti dağıldı.21 Mayıs 1997'de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş,
İktidarda iken RP hakkında, "Lâik Cumhuriyet
ilkesine aykırı eylemleri" gerekçesiyle dava açtı. Refah Partisi, 8 ay
süren dava sonunda, 16 Ocak 1998'de Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı.
Necmettin Erbakan, Şevket Kazan, Şevki Yılmaz, Ahmet Tekdal, Hasan Hüseyin
Ceylan ve İbrahim Halil Çelik'e 5 yıl süreyle siyaset yasağı getirildi.
Kapatılma gerekçesinde, parti görevlilerinin laiklik karşıtı eylemleri,
devletin kurucusuna karşı suçlamaları ve başörtüsü ile ilgili siyaseti de
deliller(!) arasında sayıldı.
Refah Partisi kapatma davasının iddianamesinde dayanak
yapılan delillerden(!) bazıları:
"Dini inanç sebebiyle boyun ve saçların örtü ve
türbanla kapatılması serbesttir." biçiminde yapılan anayasada yapılan
değişiklik. Bu değişikliğin iptalinin istenmesi üzerine Anayasa Mahkemesi
"Bir yasal düzenlemenin din kurallarına, dinsel inançlara ve gereklere
göre yapılamayacağı değerlendirmesiyle birlikte Tevhidi Tedrisat Kanunu
gereğince dinsel eğitimin dahi laik devlet anlayışına göre yapılmasının
gerekliliğini" belirtti.
13 Nisan 1994 günü Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin
Erbakan'ın yaptığı konuşma: "...Refah Partisi iktidara gelecek, adil düzen
kurulacak. Sorun ne? Geçiş dönemi sert mi olacak, yumuşak mı olacak?"
13 Ocak 1991 günü Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin
Erbakan'ın yaptığı konuşma: "...Sen Refah Partisi'ne hizmet etmezsen
hiçbir ibadetin kabul olmaz. Çünkü başka türlü Müslümanlık olmaz..."
Refah Partisi Genel Başkanı'nın Devrim Yasaları'na aykırı
olarak bazı tarikat şeyhlerine Başbakanlık konutunda verdiği yemek.
İnsan anayasa mahkemesi için ne idin şimdi ne oldun
demeden edemiyor. Bakalım son örneğini gördüğümüz kararlar sonrası vetolar
devam edecek mi? Bekleyip göreceğiz.
YORUMLAR