Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Resmi Gazete’de
yayımlanarak yeni yıl ile birlikte yürürlüğe girdi. Yönetmelik her ne kadar
plastik poşetlerin 2019 yılından itibaren ücretli olması ile gündeme gelse de
ambalaj atıkları toplama, ayırma ve geri dönüşüm işlemlerine Avrupa Birliği standartlarını
getiren maddeleri ile dikkat çekiyor. Yönetmeliğin hazırlanması aşamasında
yürütülen çalışmalara önemli katkılar sunan PAGÇEV (Türk Plastik Sanayicileri
Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı Geri Dönüşüm İktisadi İşletmesi), ambalaj
atıklarının kaynağında toplanması ve geri dönüştürülmesi noktasında önemli
yenilikler getirdiğini vurguladı. Geri dönüşüm rakamlarının artmasının çevreye
olduğu kadar ekonomiye pozitif katkı sağlaması bekleniyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yoğun çalışmalar sonucunda
yeniden düzenlediği “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” 27 Aralık 2017
tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı ve 01 Ocak 2018 tarihi itibariyle yürürlüğe
girdi. Ambalaj atıkları toplama, ayırma ve geri dönüşüm işlemlerinde AB ile
uyumlu şekilde hazırlanan yönetmelik ile sorumlu kullanım bilincini
yaygınlaştırarak aşırı atık oluşumunun önüne geçilmesi hedefleniyor.
Sürdürülebilir çevre, bilinçli tüketim mottosu ile yönetmeliğin hazırlanması
aşamasında önemli çalışmalar yürüten PAGÇEV, Ambalaj Atıklarının Kontrolü
Yönetmeliği’ni değerlendirdi.
Türkiye’nin ambalaj atıkları yetkilendirilmiş kuruluşu
PAGÇEV (PAGEV Geri Dönüşüm İşletmesi) Genel Müdürü Yağmur Cengiz, bugüne kadar
plastik poşetlerin ücrete tabi tutulması özelinde tartışılan Ambalaj
Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nin, geri dönüşüm noktasında önemli yenilikler
getirdiğini ifade ederek şunları söyledi: “01 Ocak 2019 tarihinden itibaren
plastik poşetler sadece marketlerde değil bakkallarda, büfelerde, mağazalarda
yani tüm satış noktalarında ücretli olacak. Yönetmelik atıkların kaynakta toplanması
ve geri dönüşüm noktasında da önemli değişiklikler getiriyor. Ambalaj
Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği kapsamında ambalaj atıklarının oluşumunun
önlenmesi, önlenemeyen ambalaj atıklarının yeniden kullanımı, geri dönüşümü ve
geri kazanımı noktasında kamu, üretici ve tüketici üçgeninde sorumluluğun
bölüştürülmüş olmasını son derece önemli buluyoruz.”
Ambalaj
üreticilerine belirli oranda geri dönüştürülmüş hammadde kullanımı zorunlu hale
geldi…
PAGÇEV Genel Müdürü Yağmur Cengiz, “Yeni yönetmelikle
birlikte plastik, kağıt-karton, cam ve metal ambalaj üreticilerine piyasaya
sürecekleri ürünlerinde belirli oranlarda yurt içinde toplanan atıklardan elde
edilen geri dönüştürülmüş hammadde kullanma zorunluluğu da getiriliyor. Bu
uygulama sektöre zincirleme katkı sağlayacak. Bir yandan doğal kaynaklarımız
korunurken en önemli hedeflerimizden biri olan kaynakta ayrı toplanacak ambalaj
atık oranları artmış olacak. Geri dönüşüm bilincinin üretici bacağında artması
ile daha fazla geri dönüştürülmüş hammadde üretim zincirine dahil olacak.
Üretim aşamasında kullanılan doğal kaynak sarfiyatı ve ithal hammaddeye
bağımlılık azalacak. Geri dönüşüm sektörünün talebi karşılamak için yeni
teknolojilere yönelmesi kapasite ve hacim olarak büyümeyi, yeni yatırımları
beraberinde getirecek. Tüm bunlara bağlı olarak ekonomimize önemli oranda katkı
sağlanacaktır” diye konuştu.
Geri dönüşüme daha
fazla kaynak aktarılacak…
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nin 2. maddesi,
yurt içinde piyasaya sürdüğü ambalajların toplamı yıllık bin kilogram ve
altında olan işletmeleri geri dönüşüm/geri kazanım hedeflerinden muaf tutuyor.
Daha önce bu rakam 3 bin kilogram şeklindeydi. Yapılan bu değişiklikle birlikte
yıllık yurt içi piyasaya bin kilogram ve üzerinde ambalaj süren firmalar
ürünlerinin ambalajlarında ya depozito uygulamak ya da belirli bir oranını geri
dönüştürmek zorundalardı. Bu madde daha fazla firmanın Ambalaj Bilgi Sistemine
kayıt olarak belgelendirme yapmasını sağlayacak. Böylece kaynaktan toplanan ve
geri dönüştürülen atık miktarı ile birlikte geri dönüşüme aktarılacak kaynak
çoğalacak.
Ambalaj atıkları
kaynağında ayrı toplanacak…
Yönetmelikte ambalaj atıklarından sağlanan katkıyı
artıracak bir diğer madde ise yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından ahşap
hariç olmak üzere geri dönüşüm hedeflerinin en az yüzde 80’inin kaynaktan
(hane, konut, işyeri, kamu binaları, hastaneler, satış noktaları, AVM’ler) toplanmasının zorunlu hale gelmesi. Ambalaj
atıklarının kaynağında ayrı toplanmasına yönelik çalışmalar işbirliği yapılan
belediyelerin ambalaj atıkları yönetim planları kapsamında gerçekleştirilecek.
Ambalaj atıkları yönetim planı kapsamında; 400 bin ve üzeri nüfusa sahip
belediyelerde her 100 konuta en az bir adet atık biriktirme ekipmanı veya her
400 metrede en az bir adet atık biriktirme ekipmanı, 100-400 bin arası nüfusa
sahip belediyelerde her 150 konuta en az bir adet atık biriktirme ekipmanı veya
her 500 metrede en az bir adet atık biriktirme ekipmanı, 100 bin ve altında
nüfusa sahip belediyelerde ise her 200 konuta en az bir adet atık biriktirme
ekipmanı veya her 600 metrede en az bir adet atık biriktirme ekipmanı
yerleştirilmesi zorunlu oluyor. Ayrıca ambalaj atıklarının cinslerine göre
ayrılmasını sağlayacak ayırma tesislerinin hizmet verdikleri bölge belediyeleri
için gerekli kriterleri karşılaması gerekiyor.
Bu düzenleme ile cadde ve sokaklarda daha fazla ambalaj
atık biriktirme ekipmanı bulanacağını belirten Yağmur Cengiz, özellikle
sitelerde site yönetimlerinin bu işlemlere aktif olarak katılmaları gerekeceğinin
altını çizdi.
YORUMLAR