Acıbadem
Altunizade Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr. Öğr. Ü. Kerem Ülkü,
ayakları zorlayacak nitelikte yanlış ayakkabı seçiminin ve çok uzun süreler
ayakta durmanın ayakta bulunan ‘sesamoid’ kemiklerinde kalıcı hasarlara yol
açabileceği uyarısında bulunuyor.
“Metatarsal
Sesamoidler”: Ayağımızdaki amortisörler!
Erkekler için arabalardan ve motor çekiş gücü, amortisör
gibi araba parçalarından konuşmanın çok doğal olduğunu hepimiz biliriz. İşte
ayaklarımızda da tıpkı arabalardaki amortisörlere benzer bir işlev gören
kemikçikler bulunuyor. Ayak birinci tarak kemiğinin parmakla oluşturduğu
eklemin hemen altında yer alan ve “metatarsal sesamoid” adı verilen fasulye
tanesi büyüklüğündeki bu iki küçük kemikçik, yürümenin ittirme aşamasında ayak
baş parmağının itme kuvvetini artırma görevi üstleniyor.
Peki “metatarsal sesamoid”lerin varlığından ne zaman
haberdar oluruz? Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Dr.Öğr.Ü. Kerem Ülkü, uzun
süre ayakta durduğumuzda ya da yürürken yürümenin ittirme aşamalarında
ayaklarımızda hafif bir şişlik eşliğinde ortaya çıkan ağrıların bu
kemikçiklerde sorun olduğunun habercisi olduğuna dikkat çekiyor. Bu ağrılar
genelde birinci tarak kemiğinin parmakla eklem yaptığı bölgenin altında
görülüyor. Parmakta geriye doğru olan hareket kısıtlılığı da hastanın ağrıdan
dolayı bu eklemi daha az hareket ettirme isteği nedeniyle yaşanıyor.
Yüksek topuklu ve
sivri burunlu ise dikkat!
Sesamoid ağrısı özellikle kadınlarda uygun olmayan
ayakkabı seçimleri nedeniyle ortaya çıkıyor. Bunun yanı sıra uzun sürelerle
ayakta kalma, genç yaşlarda spor aktiviteleri sırasında yaşanan ani travmalar
ya da orta yaşlarda tekrarlayan küçük travmalar gibi nedenler de sesamoid
ağrılarına sebep oluyor. Fiziksel olarak yüksek kavisli (çukur tabanlı) bir
ayak yapısına sahip olan kişilerde ise 1. tarak kemiğinin eğik yapısı nedeniyle
daha sık sesamoid ağrısına rastlanıyor.
Korunmanın en
önemli yolu, doğru ayakkabı seçmek
Sesamoid problemlerinden korunmanın ilk yolu uygun
ayakkabı tercihi. Topuklu ve sivri burunlu ayakkabıların sadece özel durumlarda
ve kısıtlı sürelerde tercih edilmesi gerektiğini belirten Dr.Öğr.Ü. Kerem Ülkü,
uzun süre aynı ayakkabıyı kullanmanın da ayakkabının taban özelliklerini
olumsuz etkileyerek sesamoid bölgesindeki baskıyı artırdığının altını çiziyor.
Ayak tabanı yeterli yumuşaklıkta olan ve yürüme eforunu kolaylaştıran yuvarlak
tabanlı ayakkabılar kişiyi sesamoid problemlerinden koruyabiliyor. Özellikle
yüksek kavisli ayak yapısına sahip ve kilo problemi yaşayan kişilerin bu
önerilere daha fazla dikkat etmeleri gerekiyor.
Cerrahi yönteme
ihtiyaç duyulabiliyor
Sesamoid ağrıları, sesamoid kapsülündeki reaksiyonlar
(Sesamoidit) nedeniyle ortaya çıkabildiği gibi zaman zaman kemik ödemi ve
sesamoid kırıkları sonucu da oluşabiliyor. Sesamoidit adı verilen sesamoid
bölgesindeki reaksiyonlara bağlı ağrıları olan kişilerde tedavinin ilk üç
basamağını kilo vermek, doğru ayakkabı kullanımının sağlandığından emin olmak
ve günlük ayakta kalma süresini geçici olarak kısıtlamak oluşturuyor. Bazı
hastalarda bunların yanı sıra, ayakkabı içine sesamoidlerin yastıklanmasını
arttıran silikon destekler de konulabildiğini belirten Dr.Öğr.Ü. Kerem Ülkü,
reaksiyonun şiddetli olduğu durumlarda hastaya ödem baskılayıcı ilaç tedavileri
verilebildiğini de sözlerine ekliyor. Bu tedavilerden yeterince fayda
sağlanamaması halinde ağrının görüldüğü bölgeye uygulanan enjeksiyonlar,
reaksiyonun büyük ölçüde baskılanmasını sağlıyor. Daha ileri vakalarda ise açık
veya endoskopik cerrahi yöntemlerle reaksiyonun temizlenmesi veya problem
yaratan kemiğin bölgeden çıkarılması seçeneği gündeme gelebiliyor.
YORUMLAR